همت شهبازی کتاب آذربایجان شعرینده مدرنیزم را در دو جلد و در 1244 صفحه به چاپ رساند

 

ابراهیم ساوالان  

 

 همت شهبازی کتاب آذربایجان شعرینده مدرنیزم

را در دو جلد و در 1244 صفحه به چاپ رساند

 

 

 

 

بالاخره تلاش ده ساله همت شهبازی به بار نشست و کتاب «آذربایجان شعرینده مدرنیزم» در دو جلد 1244 صفحه‌ای به همت نشر اختر منتشر شد. همت شهبازی با پشتوانه عظیم تئوریکی که اندوخته سالیان است به نقد و بررسی بیش از سیصد جلد کتاب شعر ترکی پرداخته و کاری کارستان کرده است. علاقه‌مندان می‌توانند این کتاب را از نشر اختر تهیه کنند. آن دسته از دوستان که امکان مراجعه به نشر اختر را ندارند می‌توانند از طریق همین صفحه پیام دهند تا کتاب را برایشان ارسال کنیم. از همین فرصت استفاده کرده و از دوستان روزبه سعادتی، ناصر مولایی و دیگران که در این مهم یاریگر ما بودند تشکر می‌کنم.

خوانندگان می‌توانند نقد اشعار فرانک فرید (ایپک)، حمیده رئیس‌زاده (سحر)، نیگار خیاوی، لاله جوانشیر، فریبا ابراهیمی، فریبا مرتضایی، آلما موغانلی، سوسن نواده‌رضی، رقیه کبیری، سیما صمدی، ملیحه عزیزپور، رعنا زارع، سحر خیاوی، نسیم جعفری، اولکر اوجقار، ائلناز اسلاموند، حکیمه باباکیشی‌زاده، سحر بارانی، معصومه جباری، اولدوز صادق، خان‌صنم هاشم‌زاده، ائلناز نستوه، محمدرضا لوایی، هادی قاراچای، سیدحیدر بیات، صالح عطایی، ناصر مرقاتی، اوختای نابدل، بولود قاراچورلو، حبیب ساهیر، حیدرعباسی (باریشماز)، کامیل قهرمان‌اوغلو، سلیمان اوغلو، والی گؤزتن، عمران صلاحی، بهروز صدیقی، حمید شهانقی، ناصر داوران، دکتر حمید نطقی، دکتر محمدتقی زهتابی، یوسف بهنمون (دالغین)، اسماعیل مددی (اولکر)، بهروز اسماعیل‌زاده، ع. اورمولو، افراسیاب نورالهی، علی جوادپور، ارشد نظری، ارسطو مجرد، نادر ازهری، دومان اردم، محمد خلیلی، ودود دوستی، ساحیل آذر، آیدین آراز، کیان خیاو، رسول یونان، یعقوب نامی، بختیار نظامی، اوختای وطنخواه، کاظم نظری‌بقا، سعید موغانلی، ائلیاد موسوی، ائلدار موغانلی، ایلقار موذن‌زاده، صالح سجادی، عزیز سلامی، آرش ساعی، حسین رزمی، دالغا خاتین‌اوغلو، ائلچین حسن‌زاده، مصطفی شیخ‌پور، رامین جهانگیرزاده، قاسم جبرئیل‌زاده، غفور تقی‌اوغلو، ابوالفضل پاشا، علی‌محمد بیانی، داوود اهری، حسین اقبالیان (دنیز)، مسعود اسلامی، آرش احمدی حسن ایلدیریم و همه کسانی که آثار آنها می‌توانست در دایره شعر مدرن آذربایجان قرار گیرد، در این مجموعه مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

تا زمانی که کتاب را نخوانده‌اید این شعر لاله جوانشیر برگرفته از ص 361 کتاب را مزمزه کنید:

و یورغون انسانلار،

سئوگی دیلنمه‌یه چیخمیشدیلار کوچه‌لره.

سوس.

سنین گؤزلرین ده،

سس‌سیز تارلالار کیمی

هر آن بارلانماغا یاغیش گؤزله‌ییر.

 

منبع: صفحه انستاگرامی

@ibrahim.savalan

 

ادامه نوشته

Hümmət Şəhbazinin “Azərbaycan şeirində modernizm” adlı kitabı işıq üzü gördü

 

Hümmət Şəhbazi

“Azərbaycan şeirində modernizm”

Hümmət Şəhbazi - “Azərbaycan şeirində modernizm”

 

Tanınmış Güney Azərbaycanlı şair və tənqidçi Hümmət Şəhbazinin “Azərbaycan şeirində modernizm” adlı kitabı işıq üzü gördü.

 

Hümmət Şəhbazinin Azərbaycan Şeirində Modernizm kitabı çap oldu

Yazar və tənqidçi Hümmət Şəhbazinin Azərbaycan Şeirində Modernizm kitabı iki cilddə Təbrizin adlım naşiri Əxtər yayın evi tərəfindən çap olaraq işıq üzü gördü. Yazıçı bundan öncə ilk tənqidi əsəri Azərbaycan Şeirinin Tənqidi Araşdırmasını farsca yazmışdı. Bu dəfə yazıçı bu kitabını doğma ana dilimizdə yazaraq təxminən 200 illik bir dövrü yəni M.F.Axundzadədən ta bu günədək bir dövrü çevrəyir. Yazıçı modern dövrünü yaxşıca izah etmək üçün bu dövrdən öncə iki dövrü yəni Aydınlanma və Çağdaşlanma dövrü şeirimizi də araşdıraraq Modern şeirə keçid aldiqda ilk öncə ümumiyətlə modern şeirin nə olduğunu, necə yaranmasını, onun bədii özəlliklərini nəzəri mübahisələrini verir. Bu araşdırmada nümünələr təhlil olunur. Yazıçı kitabın önsözündə bu dövrlər əsasında arşdırmasını belə açıqlayır:

ilk mərhələdə (aydınlanma dövründə) üzərinə götürdüyü əsas məqsəddə, ənənənin xurafəçiliyini və dini fanatizmi tənqid etmək məsələləri durur. aydınlanmanın ümumi durumunu açıqladıqdan sonra, və bu cərəyanın üsyankar, elmi və usçu (xərdgra) olduğunun necəliyini çözmək üçün konkret olaraq ölkəmizdə yaşadığımız durumlar göz önündə canlanır. aydınlanma dövrü ölkəmizdə necə yaranaraq canlanır və hansı ilkələri mənimsəyir? sorğusuna aydınlıq gətirməyə çalışaraq ilk ictimai modernistlərimizdən də söz açacağıq.

ikinci mərhələ siyasiləşmə mərhələsidir. bu dönəm Rizaşah və ölkələr arası sərhədlər qoyulduğu çağdan başlayaraq yerli siyasətin qadağalarına etiraz və üsyankarlıq mərhələsi kimi aydınların düşüncəsini məşğul edir. azərbaycan ədəbiyyatında, siyasiləşmə dövrünədək (Rizaşah zamanınacaq) sərhəd yoxdur. yəni o taylı bu taylı ədəbiyyat, bir-biri ilə ilgi və ünsiyyətdədilər. elə buna görə biz də, bu zamanacaq ədəbiyyatımızda heç bir fərq qoymadan ümumiyətlə bu dövrün ədəbiyyatını bir yerdə araşdıracağıq. doğrusu da elə budur. çünki Fətəli Axundzadə, Ələkbər Sabir, Cəlil Məmmədquluzadə, üzeyir hacıbəyli kimi ədəbiyyatçıların yazı və şeirləri tam butayla əlaqədə olaraq səciyələnir. üzeyirin məşrütə haqda yazdığı filyetünları, Sabir və MirzəCəlilin yazdığı şeir və nəsrləri bu tayı özəlliklə yansıdır. eyni halda bu tayda çıxan dərgi və qəzetlər, şair və yazıçılar o tayı heç də gözdən qaçırmayırlar. belə olan halda bizcə bu ədəbiyyata sınır və sərhəd qoymaq, gerçəkliyə göz yummaqdır. buna görə bizim ictimai ədəbi yozumlarımız, siyasiləşmə dövrünədək o taylı, bu taylı azərbaycan ədəbiyyatı və durumunu nəzərdən qaçırmayacaqdır.

üçüncü mərhələ 1340.cı onillikdən başlayaraq indiyədək sürən və ikinci mərhələnin davamında yaranaraq ümumiyətlə «kimlik dartışma» mərhələsi kimi səciyələnir.

yekün olaraq demək olar kı: azərbaycan şeirində, məşrütə dövrndə olan yenilik, düşüncə və məzmun faktoru üzrə qurulur. «çağdaşlanma» dövründə ki yenilik isə, modernizmin «tarixi» mərhələsini əks edir. 70.ci onillikdən bu yana isə, biz modernizmin hər iki üzünü yaşayırıq. yəni bu dövr şeirimiz, düşüncəsəl və tarixi mərhələlərini qarışdıraraq yığcam bir modern düşüncəni əhatə etməyə başlayır…

«modern şeir» nədir? hansı özəlliklərlə başqa şeir növlərindən seçilir? artıq şeir aləmində bunu sezmək olur ki bu günkü şeirimizin potensialı bir sıra özəlliklərinə görə klassik şeirimizlə fərqlənir. bu potensiallar əsasında «modern şeir» adlandırdığımız şeirimiz yaranır. ancaq modern şeirimiz hansı tarixi mərhələləri sovuşdurmuş? hansı zamana modern deyirik və nə zamandan modern şeirimiz başlamış? bu mərhələləri araşdırma yönlərinə görə, modernləşmə sürəcini nə zamandan izləməliyik? daha doğrusu modernləşmə cərəyanı neçə mərhələni sovuşdurur? kimi sualları açıqlamaq lazım gəlir.

içlik

birinci cild

önsöz .................................................................... 11

birinci bölüm: aydınlanma dövrü

 

 

ادامه نوشته

«همت شهبازی»‌نین «آذربایجان شعرینده مدرنیزم» کیتابی چاپ اولدو

 

کیتابی اختر نشریاتیندان آلماق اولار 

تلفون: 35555393 - 041

 

«همت شهبازی»‌نین «آذربایجان شعرینده مدرنیزم»

کیتابی چاپ اولدو 

                

azərbaycan şeirində modernizm

 یازار و تنقیدچی همت شهبازی‌نین «آذربایجان شعرینده مدرنیزم» کیتابی ایکی جیلدده تبریزین آدلیم ناشیری اختر یایین ائوی طرفیندن چاپ اولاراق ایشیق اوزو گؤردو. یازیچی بوندان اؤنجه ایلک تنقیدی اثری «آذربایجان شعری‌نین تنقیدی آراشدیرماسینی» (نقد شعر معاصر آذربایجان) فارسجا یازمیشدی. بو دفعه یازیچی بو کیتابینی دوغما آنا دیلیمیزده یازاراق تخمیناً ۲۰۰ ایللیک بیر دؤورو یعنی م.ف.آخوندزاده‌دن تا بو گونه‌دک بیر دؤورو چئوره‌ییر. یازیچی مدرن‌ دؤورونو یاخشیجا ایضاح ائتمک اوچون بو دؤوردن اؤنجه ایکی دؤورو یعنی آیدینلانما و چاغداشلانما دؤورو شعریمیزی ده آراشدیراراق مدرن شعره کئچید آلدیقدا ایلک اؤنجه عمومیتله مدرن شعرین نه اولدوغونو، نئجه یارانماسینی، اونون بدیعی اؤزل‌لیکلرینی نظری مباحثه‌لرینی وئریر. بو آراشدیرمادا نمونه‌لر تحلیل اولونور. یازیچی کیتابین اؤن سؤزونده بو دؤورلر اساسیندا آراشدیرماسینی بئله آچیقلاییر:
ایلک‌ مرحله‌ده (آیدینلانما دؤورونده) اوزرینه گؤتوردویو اساس مقصدده، عنعنه‌نین خورافه‌چی‌لیینی و دینی فاناتیزمی تنقید ائتمک مسئله‌لری‌ دورور. آیدینلانمانین عمومی دورومونو آچیقلادیقدان سونرا، و بو جریانین عصیانکار، علمی و اوسچو (خردگرا) اولدوغونون نئجه‌لیینی چؤزمک اوچون کانکرئت اولاراق اؤلکه‌میزده یاشادیغیمیز دوروملار گؤز اؤنونده جانلانیر. آیدینلانما دؤورو اؤلکه‌میزده نئجه یاراناراق جانلانیر و هانسی ایلکه‌لری منیمسه‌ییر؟ سورغوسونا آیدینلیق گتیرمه‌یه چالیشاراق ایلک اجتماعی مدرنیست‌لریمیزدن ده سؤز آچاجاغیق.
ایکینجی مرحله سیاسی‌لشمه مرحله‌سی‌دیر. بو دؤنَم رضاشاه و اؤلکه‌لر آراسی سرحدلر قویولدوغو چاغدان باشلایاراق یئرلی سیاستین قاداغالارینا اعتراض و عصیانکارلیق مرحله‌سی کیمی‌آیدینلارین دوشونجه‌سینی مشغول ائدیر. آذربايجان ادبياتيندا، سياسي‌لشمه دؤورونه‌دك (رضاشاه زامانيناجاق) سرحد يوخدور. يعني ایران آذربایجانی ایله آذربایجان جمهوریتی ادبیاتی، بير بيري ایله سیخ ايلگي و اونسیتده‌دیلر. ائله بونا گؤره بيز ده، بو زاماناجاق ادبياتيميزدا هئچ بير فرق قويمادان عموميتله بو دؤورون ادبياتيني بير يئرده آراشديراجاغیق. دوغروسو دا ائله بودور. چونكی فتحعلی‌آخوندزاده، علی‌اکبر صابير، جلیل‌محمدقليزاده،اوزئيير حاجي‌بيلي كيمي ادبياتچيلارين يازي و شعرلري ایران آذربایجانی ایله علاقه‌ده اولاراق سجيه‌لنير. اوزئييرين مشروطه حاقدا يازديغي فيليئتون‌لاري، صابير و میرزه‌جلیل‌ین يازديغي شعر و نثرلري بونا نمونه‌دیر. عيني حالدا ایران آذربایجانیندا چيخان درگي و قزئت‌لر، شاعير و يازيچيلار آذربایجان جمهوریتینی هئچ ده گؤزدن قاچيرماييرلار. بئله اولان حالدا بيزجه بو ادبياتا سينير و سرحد قويماق، گئرچك‌لييه گؤز يومماقدير. بونا گؤره بيزيم اجتماعی ادبی يوزوملاريميز، سياسي‌لشمه دؤورونه‌دك ایران آذربایجانی و آذربایجان جمهوریتینده یارانان ادبياتی و اونون دورومونو نظردن قاچیرمایاجاقدیر.
اوچونجو مرحله 1340.جی اون‌ایللیکدن باشلایاراق ایندییه‌دک سورَن و ایکینجی مرحله‌نین داوامیندا یاراناراق عمومیتله «کیملیک‌ دارتیشما» مرحله‌سی‌ کیمی سجیه‌لنیر.
یئکون اولاراق دئمک اولار کی: آذربايجان شعرينده، مشروطه دؤورنده اولان یئنی‌لیک، دوشونجه و مضمون فاکتورو اوزره قورولور. «چاغداشلانما» دؤورونده‌ كي يئني‌ليك ایسه، مدرنیزمين «تاريخي» مرحله‌سيني عكس ائدير. 70.جي اون ‌ايلليكدن بو يانا ايسه، بيز مدرنیزمين هر ايكي اوزونو ياشاييريق. يعني بو دؤور شعريميز، دوشونجه‌سل و تاریخی مرحله‌لريني قاريشديراراق ييغجام بير مدرن دوشونجه‌ني احاطه ائتمه‌یه باشلايير.
«مدرن شعر» نه‌دیر؟ هانسی اؤزللیک‌لرله باشقا شعر نوع‌لریندن سئچیلیر؟ آرتیق شعر عالمینده بونو سئزمک اولور کی بو گونکو شعریمیزین پوتانسیئلی بیر سیرا اؤزللیک‌لرینه گؤره کلاسیک شعریمیزله فرقله‌نیر. بو پوتانسیئل‌لر اساسیندا «مدرن شعر» آدلاندیردیغیمیز شعریمیز یارانیر. آنجاق مدرن شعریمیز هانسی تاریخی مرحله‌لری سووشدورموش؟ هانسی زامانا مدرن دئییریک و نه زاماندان مدرن شعریمیز باشلامیش؟ بو مرحله‌لری آراشدیرما یؤن‌لرینه گؤره، مدرن‌لشمه سورجینی هانسی زاماندان ایزله‌مه‌لییک؟ داها دوغروسو مدرن‌لشمه جریانی نئچه مرحله‌نی سووشدورور؟ کیمی سوال‌لاری آچیقلاماق لازیم گلیر.

 

                                       ایچلیک                

                                     بیرینجی جیلد

اؤن‌سؤز ..................................................................................................... 11

 

بیرینجی بؤلوم: آیدینلانما دؤورو   

1-1. آیدینلانما دوشونجه‌سی ................................................................... 34

1-2. آذربایجاندا آیدینلانما مرحله‌سی ....................................................... 48

1-3. آیدینلانمانین موضوع و دوشونجه تمل‌لری  .................................... 51

1-4. آذربایجان ادبیاتیندا مدرنیزمین مرحله‌لری  .......................

ادامه نوشته

دوشرگه وئبلاغی نین احتیاط دوسیاسی PDF فورمتینده

 

دوشرگه وئبلاغی نین احتیاط دوسیاسی PDF فورمتینده

 

سالام دوشرگه وئبلاغی نین عزیز اوخوجولاری

گؤروندویو کیمی ایکی آیدان آرتیقدیر دوشرگه وئبلاغی نین بوتون یازیلاری سیلینیب و آرتیق هئچ بیر یازی یوخدور. بورادا 1386.جی ایلدن بویانا اؤزومدن باشقا، بیر چوخ دوستلاریمیزین دا دَیَرلی یازیلاری یوکلنمیشدی. طبیعی کی بو قصدن منیم طرفیمدن اولماییبدیر. بیر گون دوشرگه یه داخیل اولدوقدا اونون یازیلاری نین یوخ اولدوغونو گؤردوم. بو مدتده BLOGFA سایتی نین مدیری ایله ایلگیده اولدوم و پروبلئمین نه دن و نئجه اولدوغونو سوروشدوم. تاسوفله بیر سونوج الده ائده بیلمه دیم. یالنیز اونلارین عذور دیله دیکلرینی و یازیلاری یئنیدن قایتارا بیلمه دیکلرینی سیز عزیز اوخوجولارین دیققتینه چاتدیرماق ایسته ییرم. بلوگقا سایتی نین آچیقلاماسیندان سونرا یازیلارین قاییتمایاجاغینا ایناندیم و بونا گؤره ده بوتون اوخوجو و اؤزللیکله یازیلاری دوشرگه ده گئدن دوستلارین اؤنونده اوزو قارا اولاراق عذور دیله ییرم. دوشرگه وئبلاغیندان احتیاط دوسیاسی 17/1/1391 تاریخینه قدر واردیر.

دوشرگه وئبلاغیندان اولان احتیاط (نسخه پشتیبان) دوسیاسینی PDF فورمتینده سیز عزیز اوخوجولارا سونورام.

 

بوردان یوکله یین 

ادامه نوشته